Rau thơm từ lâu đã là một trong những gia vị thiên nhiên không thể thiếu trong các bữa ăn của nhiều nước trên thế giới. Nhưng hầu hết những người sử dụng chúng vẫn chưa biết nhiều về tác dụng sức khỏe của chúng. Vậy nên hôm nay hãy cùng DINHNGHIA chúng mình tìm hiểu rau thơm là rau gì và tác dụng của rau thơm đối với sức khoẻ nhé!
Nội dung bài viết
Rau gia vị – rau thơm là gì?
Trong nấu ăn, rau gia vị hay còn gọi là rau thơm là thuật ngữ dùng để chỉ các loại thực phẩm ăn được (bao gồm rau, củ, quả) có mùi thơm đặc trưng, được trồng hoặc thu hái từ thiên nhiên. Mùi thơm của chúng phát ra do tinh dầu có trong rau bay hơi khi được sử dụng trong nấu ăn.

Các loại rau thơm phổ biến ở Việt Nam
Rau mùi – ngò rí
Rau mùi có lá nhỏ, mọc thành cụm. Lá có hình thù hình tam giác hay tam giác nghịch đảo, màu xanh tươi. Mùi thơm của rau mùi đặc trưng và mạnh mẽ.
Rau mùi thường được sử dụng làm gia vị trong các món ăn truyền thống như phở, bún chả, bún riêu cua, bún bò Huế, chả giò, và các món chả, nem, gỏi cuốn. Cũng thường được dùng làm rau ăn kèm trong các món lẩu và nước sốt.

Mùi tàu – ngò gai
Mùi tàu có lá mảnh, dài, rìa lá có viền răng cưa. Mùi thơm của mùi tàu mang đậm hương thảo, tươi mát.
Mùi tàu thường được dùng làm gia vị và rau ăn kèm trong các món ăn Đông Nam Á như bún, hủ tiếu, mì xào, cơm tấm, cơm cuộn, gỏi, nước chấm, và các món lẩu. Mùi tàu cũng thường được sử dụng làm nguyên liệu cho món mì hoặc mì xào nổi tiếng như pad thai.

Thì là
Thì là, còn gọi là thìa là, là một cây quan trọng trong ẩm thực và dược liệu ở châu Á và Địa Trung Hải. Lá thì là được dùng làm gia vị thơm ngon cho món ăn, trong khi hạt thì là có tác dụng chữa bệnh.
Thì là thường được sử dụng làm gia vị và rau ăn kèm trong nhiều món ăn Á Đông như phở, bún, mì xào, bánh cuốn, gỏi cuốn, và các món lẩu. Cũng như được dùng để trang trí và tạo hương vị đặc biệt cho các món salad và nước sốt.

Ngò om
Ngò om có lá dạng nhỏ dài, mảnh, màu xanh tươi. Mùi thơm của ngò om rất đặc trưng, có hương thơm ngọt, mát mẻ và một chút mùi cam.
Ngò om thường được sử dụng làm gia vị trong các món ăn đậm đà hương vị như canh chua, lẩu, cá kho và các món ăn miền Nam Việt Nam.

Rau răm
Rau răm là một loại cây có tên gọi như vậy do lá và thân non của nó được sử dụng rộng rãi và đặc trưng trong ẩm thực của Việt Nam.
Rau răm được dùng trong nhiều món ăn truyền thống như bún thang, miến vịt/ngan, cháo trai/hến, trứng vịt lộn, gỏi gà xé phay và bánh tráng trộn, làm tăng hương vị và thêm mùi thơm đặc trưng cho các món này. Đặc biệt, khu vực Huế có món gà bóp sử dụng rau răm trong quá trình chế biến, tạo nên một hương vị đặc biệt cho món ăn này.

Hành lá
Hành lá có lá hình dạng nhỏ, màu xanh tươi. Lá có hình dạng hẹp và dẹp, với cạnh lá nhẵn. Mùi thơm của hành lá rất đặc trưng, cay nồng và có hương thơm mạnh.
Hành lá thường được sử dụng làm gia vị và rau ăn kèm trong nhiều món ăn truyền thống và hiện đại. Nó thường được dùng trong các món nước như canh, nước mắm pha, súp và lẩu. Hành lá cũng thường được dùng để trang trí hầu hết trong các món ăn Việt Nam.

Cần tây – cần tàu
Cần tây là một cây cao, thân thẳng, có nhiều cành mọc đứng. Lá của cần tây có cuống và có hình dạng thuôn hoặc 3 cạnh. Hoa nhỏ màu trắng, quả có hình trứng với vạch lồi chạy dọc.
Món ăn kèm đặc trưng của cần tây là xào với thịt bò, và nó thường được sử dụng kèm với món hủ tiếu Nam Vang ở miền Nam Việt Nam.

Tỏi tây – hành baro
Tỏi tây có hình dạng giống hành và có vị tỏi, nhưng nhẹ hơn và mùi thơm đặc trưng. Hành baro có hình dạng giống hành lá nhưng có vị cay nhẹ và mùi thơm đặc biệt. Tỏi tây hay hành baro thường được sử dụng trong các món ăn như súp, lẩu.

Bạc hà
Bạc hà là một loại cây có thân nhỏ, lá hình trái xoan và màu xanh mát. Mùi của bạc hà rất thơm và mát mẻ, có chút hương bạc hà đặc trưng.
Bạc hà thường được sử dụng để trang trí và tạo hương vị cho các món tráng miệng như kem vị bạc hà, kẹo bạc hà. Ngoài ra, bạc hà còn được sử dụng để chế tạo kem đánh răng, xà phòng.
Xem thêm: 10 tác dụng của tinh dầu bạc hà, lợi ích khi sử dụng

Húng lủi
Húng lủi, còn được gọi là húng láng, húng nhủi, húng thơm, là một loại cây thảo có thân thảo, cao khoảng 50-60cm. Toàn bộ cây có mùi thơm đặc trưng. Lá của húng lủi màu xanh đậm, có lông hai mặt và hình thuôn với các răng cưa ở mép lá.
Ngoài việc sử dụng làm rau gia vị, húng lủi còn có giá trị dược phẩm, hỗ trợ tiêu hóa, làm dịu viêm họng, bảo vệ răng miệng và tác dụng làm đẹp. Húng lủi thường được dùng làm rau ăn kèm cho bánh xèo, gỏi và nhiều món ăn khác để tạo hương vị và mùi thơm đặc biệt.

Lá lốt
Cây lá lốt có chiều cao khoảng 30-40cm, khi non mọc thẳng và khi trưởng thành có thân trườn trên mặt đất. Lá của cây có hình tim, mặt lá láng bóng và có mùi thơm đặc trưng. Hoa của cây nở thành cụm ở nách lá và quả của cây là một hạt.
Lá lốt thường được trồng bằng cách giâm cành ở vùng ẩm ướt, gần bờ nước, để thu hoạch lá làm gia vị và sử dụng trong thuốc. Chả lá lốt và Bò nướng lá lốt là hai món ăn đặc sắc của ẩm thực Việt Nam sử dụng lá lốt như một phần quan trọng trong quá trình chế biến.

Húng quế
Húng quế là một loại cây thân thảo hàng năm, cao khoảng 40-50 cm. Thân cây nhẵn mịn, màu tím và không có lông. Thuộc họ hoa môi (Lamiaceae) và có tên khoa học là Ocimum basilicum L.
Húng quế được sử dụng trong rất nhiều món ăn khác nhau như bún, phở, mì, bánh cuốn, bánh ướt, bánh hỏi. Cũng thường được dùng trong các món nhậu như tiết canh, thịt ngan vịt luộc hoặc quay, lòng lợn luộc,…

Húng láng
Lá nhỏ, ít răng cưa, thường mọc thành từng khóm. Lá có màu xanh thẫm, cuống lá và gân lá màu tím. Húng láng không có hoa và hạt.
Thường được dùng để xào hoặc kết hợp với các loại rau thơm khác. Ngoài ra, húng láng còn làm tăng hương vị cho món phở, bún, mì và các món ăn khác. Khi ăn sống, húng láng thường được kết hợp với xà lách, rau mùi, bạc hà, kinh giới. Một số món ăn phổ biến sử dụng húng láng là bún chả, nem, cá nấu.

Húng chanh
Húng chanh là một loại cây thân thảo lâu năm, thường có chiều cao trung bình từ 20-50cm. Cả cây và lá của húng chanh đều có màu xanh lá tươi. Lá húng chanh được bao phủ bởi một lớp lông mỏng màu trắng,có mùi cay cay và thơm.
Húng chanh là một loại cây thường được sử dụng trong các món ăn hàng ngày. Cả lá và cây húng chanh đều có thể dùng sống hoặc làm gia vị cho các món cá, canh, thịt. Lá húng chanh cũng có thể được sử dụng để làm trà thơm ngon. Một số món phổ biến là rau húng chanh tẩm bột chiên giòn, canh rau húng chanh, bò xào húng chanh và nhiều món khác.

Kinh giới
Rau kinh giới, tên khoa học là Elsholtzia ciliate, còn được gọi là tịnh giới, giả tô, kinh giới tuệ, là một loại cây dễ trồng và phổ biến ở nhiều địa phương ở Việt Nam. Rau kinh giới có thể được sử dụng bằng cách ăn lá sống, xay nhuyễn hoặc đun sôi với nước để uống.

Tía tô
Cây tía tô (Perilla) là một loại cây thảo, cao khoảng 0,5-1m. Lá của cây tía tô thường mọc đối nhau, mép có khía răng và mặt dưới có màu tím tía hoặc có khi hai mặt đều tím, nâu hoặc màu xanh lục với lớp lông nhám. Toàn bộ cây tía tô có chứa tinh dầu thơm và có lông.
Ở Việt Nam, lá tía tô được sử dụng để ăn sống hoặc nấu chín, ví dụ như trong món canh cà bung. Lá tía tô còn được dùng để cuốn chả để nướng gần như tương tự như chả lá lốt hoặc chả xương xông.

Diếp cá
Diếp cá là một loại cỏ nhỏ, mọc quanh năm và thích chỗ ẩm ướt. Cây có thân rễ mọc ngầm dưới đất, với rễ nhỏ mọc ở các đốt. Lá diếp cá mọc cách nhau, có hình tim và đầu lá nhọn, khi vò ra có mùi tanh giống mùi cá.
Diếp cá đã lâu được trồng để lấy lá làm rau ăn. Ở nhiều vùng miền của Trung Quốc và Việt Nam, lá diếp cá được ăn sống và thường kèm theo nhiều món như thịt nướng, chả giò bún, gỏi cuốn. Tại Nhật Bản, diếp cá còn được chế biến thành các sản phẩm như trà rượu.

Sả
Sả, đặc biệt là sả chanh, là một loại cây có nguồn gốc từ Ấn Độ và phổ biến tại Việt Nam. Cây sả mọc theo dạng bụi, cao từ 1-1,5m. Phần rễ có màu ngà trắng hoặc màu hơi tím. Các bẹ lá dài và quấn chặt nhau, mặt lá có cảm giác nhám và tỏa ra mùi thơm dễ chịu.
Sả được sử dụng để tăng hương vị cho hải sản và làm tăng sự tươi ngon. Ngoài ra, sả còn làm cho các món ăn khác đậm đà hơn nhờ tính ấm và vị cay. Một số món phổ biến kết hợp với sả là bò xào sả ớt, thịt lợn giả cầy và lươn nướng sả. Mùi thơm đặc trưng của sả luôn hấp dẫn và có thể thêm sả bột vào quá trình tẩm ướp nguyên liệu.

Riềng
Riềng là một loại cây thân thảo có củ phình to, mọc dưới mặt đất. Củ riềng có màu nâu và mùi thơm đặc trưng. Cây riềng cũng có thân cao và lá xanh tươi. Món ăn kèm đặc trưng với riềng có thể là gà xào riềng, cá nướng riềng, hay canh chua, cá kho riềng.

Lá sung
Sung là một loại cây thân gỗ cao tới 25-30m, với vỏ thân màu nâu ánh xám và nhẵn. Cây có lá hình elip-trứng, dài khoảng 10-14cm, màu lục sẫm và có lông tơ khi còn non. Quả sung mọc thành chùm, có hình quả lê, màu cam ánh đỏ khi chín.
Quả sung có thể được ăn trực tiếp hoặc được muối như muối dưa để ăn. Ngoài ra, lá sung non cũng thường được sử dụng trong ẩm thực, kèm với thịt chua, thịt lợn ba chỉ luộc hoặc trong món gỏi cá.

Lá đinh lăng
Đinh lăng là một loại cây nhỏ, cao khoảng 1-2 mét. Lá cây có hình dạng lông chim kép, mọc không đều, và có những chiếc răng cưa nhọn. Hoa của đinh lăng có màu lục nhạt hoặc trắng xám, trong khi quả của cây có hình dẹt và màu trắng bạc. Lá đinh lăng cũng thường được sử dụng như một loại rau sống hoặc ăn kèm trong món gỏi cá.

Lá mơ
Lá mơ tam thể là một loại dây leo nhánh tròn có lông. Lá của cây to, hình xoan tim, gốc hình tim, mặt dưới có màu ửng tím đỏ và có lông mịn. Cụm hoa hình chùy mọc ở ngọn và nách lá. Lá mơ tam thể thường được dùng kèm với thịt chó trong ẩm thực.

Lá chanh
Lá chanh có hình dạng hình bầu dục, màu xanh tươi và có mùi thơm đặc trưng. Lá chanh thường có bề mặt nhẵn và lá nhỏ răng cưa.
Lá chanh thường được dùng để trang trí và tạo hương vị cho các món ăn. Lá chanh thường được thêm vào các món hải sản như nướng, xào, hấp hoặc trong các món nước như canh hay nước chấm. Món ăn kèm đặc trưng với lá chanh có thể là cháo, gỏi.

Lá cách
Lá cách có bề mặt lá láng mịn, thường được sử dụng như một loại lá ăn kèm trong ẩm thực. Lá cách thường được dùng để cuốn và làm lớp bọc cho các món ăn như bánh xèo hay dùng trong các món xào.

Xương sông
Cây xương sông là một loại thực vật thân thảo, sống khoảng 2 năm và cao từ 0,6 đến 2 mét. Thân cây mọc thẳng và có rãnh chạy dọc theo thân. Lá của cây có hình trứng thuôn dài, hai đầu nhọn và mép có răng cưa. Gân lá nổi rõ trên phiến lá, và lá phía trên thường nhỏ hơn lá phía dưới gốc.
Lá của cây xương sông có thể được sử dụng làm thực phẩm và trong các phương pháp điều trị bằng thuốc. Một số nơi còn sử dụng cả thân cây của nó.

Lá xá xị
Lá xá xị là một loại lá có hình trứng và đầu nhọn, mọc cách nhau và dai. Lá xá xị có mùi thơm đặc trưng và thường được sử dụng trong ẩm thực. Lá xá xị thường được sử dụng như một loại lá ăn kèm trong các món ăn như bánh xèo, gỏi cuốn,…

Lá nguyệt quế
Lá nguyệt quế, được trích từ cây nguyệt quế có nguồn gốc từ lục địa Địa Trung Hải, nó mang đến một mùi hương nhẹ nhàng, dễ chịu, đồng thời giúp giải tỏa mệt mỏi và căng thẳng, đồng thời tạo ra sự thư giãn cho tinh thần.
Lá nguyệt quế thường có vị cay, đắng và mùi thơm dịu nhẹ đặc trưng, nên được sử dụng rộng rãi trong ẩm thực. Lá nguyệt quế thường được dùng để ướp, xào hoặc chế biến các món như súp, làm nước sốt hoặc để khử mùi trong các món thịt nặng mùi.

Tác dụng của rau thơm đối với sức khỏe
Nhìn chung thì các loại rau thơm hiện nay đều có chung một số chất dinh dưỡng cần thiết như: Sắt, Canxi, Magie, Niacin, Ribo, flavin, Vitamin các loại Photpho, Kẽm,.. và một số dưỡng chất khác. Ngoài các dưỡng chất thì rau thơm còn đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ sức khoẻ.
- Ngăn chặn sự phát triển của ung thư: Một số loại rau mùi có chứa lượng lớn các chất ứng chế tế bào ung thư cũng như sự phát triển của chúng. Ví dụ như rau mùi tây chứa nhiều Apigenin giúp thuyên giảm đi quá trình lan rộng của tế bào ung thư, khối u, cũng như các mạch máu mới trong cơ thể người, từ đó hỗ trợ điều trị ung thư tốt.
- Giúp xương chắc khỏe: Rau thơm cũng chứa hàm lượng canxi rất cao và là một nguồn canxi cần thiết để bổ sung cho cơ thể. Giúp cho xương chắc khỏe và phát triển tốt hơn.
- Hỗ trợ giảm cân: Các loại rau thơm có hàm lượng dưỡng chất cao nhưng không chứa nhiều đường và không có tác dụng tăng hay bổ sung cholesterol, từ đó rất được khuyến khích sử dụng trong các bữa ăn giảm cân.
- Hỗ trợ quá trình đông máu: Dù là chưa có quá nhiều bằng chứng về việc này, nhưng vẫn có nhiều dẫn chứng chỉ ra việc tiêu thụ rau thơm cũng hỗ trợ cho quá trình lành vết thương của cơ thể, cũng như giúp cho tiến trình đông máu được đẩy nhanh hơn.

- Tăng cường miễn dịch: Từ xưa thì các loại rau thơm đã được sử dụng rất nhiều trong các bài thuốc chữa các bệnh thông thường. Từ đó mà rau thơm được coi là bài thuốc cho hệ miễn dịch khi nó giúp điều trị các bệnh vặt như cảm lạnh, cúm, viêm nhiễm dạ dày, ho, sổ mũi, chán ăn,… Ngoài ra thì rau thơm còn có tác dụng rất tốt trong việc chống nhiễm trùng cho cơ thể.
- Tăng cường sức khỏe tim mạch: Trong các loại rau thơm thì húng quế rất được khuyên dùng vì tác dụng tốt cho sức khỏe tim mạch của nó. Húng quế bổ trợ cơ thể với các chất chất chống viêm và chống oxy mạnh mẽ, từ đó hỗ trợ điều trị các bệnh lý về tim mạch của cơ thể. Ngoài ra thì húng quế còn có tác dụng làm giảm lượng Cholesterol, Triglyceride và đường huyết của cơ thể, hỗ trợ sức khỏe tim mạch nói chung.
- Cải thiện sức khỏe xương: Rau thơm còn hỗ trợ cơ thể trong việc giảm viêm và sưng cho các bó cơ và các khớp xương trên cơ thể, cũng như các tình trạng nhiễm trùng. Các loại rau như mùi tây và húng quế làm tốt trong việc bổ sung canxi cho cơ thể, hỗ trợ phát triển xương, răng và cột sống.

Xem thêm:
- Ngải cứu là gì? 9 tác dụng của ngải cứu giúp sức khỏe tốt hơn
- Lá thyme là gì? Tác dụng của lá thyme và địa điểm mua loại cây trồng này
- Ngồng tỏi là gì? Các loại ngồng tỏi và cách sơ chế đơn giản
Vậy là qua bìa viết này thì bạn đã biết được rau thơm là rau gì và những tác dụng của chúng đối với sức khỏe. Cảm ơn bạn đã đọc bài viết. DINHNGHIA xin hẹn gặp lại bạn trong những bài viết sau!