Trong những thập kỷ gần đây, cộng đồng LGBT đã trở thành một phần không thể thiếu của các cuộc thảo luận về quyền lợi xã hội, giới tính và bản dạng giới. Tuy nhiên, một số người vẫn còn những thắc mắc về thuật ngữ này, bao gồm cả “LGBT là gì?” và “Cộng đồng LGBT là gì?”. Bài viết này sẽ làm sáng tỏ những khái niệm cơ bản và cung cấp thông tin chi tiết về cộng đồng đa dạng này.
Nội dung bài viết
LGBT là gì?
Định nghĩa LGBT
Thuật ngữ “LGBT” là viết tắt của Lesbian, Gay, Bisexual, và Transgender. Các thuật ngữ trong “LGBT” giúp ta hiểu rõ hơn về sự phức tạp và đa dạng của con người về mặt giới tính và khuynh hướng tình dục. Dù có sự khác biệt, tất cả mọi người đều xứng đáng được tôn trọng, chấp nhận, và yêu thương vì bản chất con người của họ.
L đại diện cho Lesbian
Lesbian là thuật ngữ được dùng để chỉ phụ nữ bị hấp dẫn về mặt tình cảm và tình dục bởi những người phụ nữ khác. Gốc gác của từ “lesbian” đến từ đảo Lesbos của Hy Lạp, nơi nhà thơ Sappho đã viết về tình yêu giữa phụ nữ với phụ nữ trong các thế kỷ trước. Trong cộng đồng ngày nay, thuật ngữ này giúp xác định và tạo ra một không gian cho những người phụ nữ yêu nhau.
G đại diện cho Gay
Gay dùng để chỉ cả nam và nữ, nhưng thường được áp dụng nhiều nhất cho nam giới bị hấp dẫn bởi người cùng giới. Nguyên gốc từ tiếng Anh, “gay” có nghĩa là vui vẻ, hạnh phúc, nhưng sau này nó đã phát triển để mô tả những người đồng tính nam. Điều này nhấn mạnh việc tự nhận diện bản thân mà không căn cứ vào tiêu chuẩn xã hội cố định về giới và khuynh hướng tình dục.
B đại diện cho Bisexual
Bisexual (song tính) là thuật ngữ dùng để miêu tả những người cảm thấy hấp dẫn về tình cảm và tình dục đến cả hai giới: nam và nữ. Sự hiểu biết về song tính khẳng định rằng khuynh hướng tình dục của con người không nhất thiết phải tuân thủ theo một giới tính cố định hoặc khuynh hướng chung, mà có thể linh hoạt và đa chiều hơn.
T đại diện cho Transgender
Transgender (chuyển giới) ám chỉ những người bản dạng giới của họ không tương ứng với giới tính được gán cho họ khi được sinh ra. Điều này có thể bao gồm những người chuyển từ nam sang nữ (MTF – Male to female), từ nữ sang nam (FTM – Female to male), hoặc những người cảm thấy mình tồn tại bên ngoài cấu trúc giới tính hai phái truyền thống. Transgender không phải là khuynh hướng tình dục – nó liên quan đến cách một người nhận diện bản dạng giới của mình.
Thuật ngữ LGBT không chỉ giới thiệu các khuynh hướng tình dục mà còn mô tả các bản dạng giới, làm rõ sự phân biệt giữa giới tính (giới tính xã hội), xu hướng tình dục (bạn bị hấp dẫn bởi ai), và bản dạng giới (bạn cảm thấy mình thuộc về giới nào).
Các biến thể của thuật ngữ LGBT
Qua thời gian, thuật ngữ LGBT đã phát triển để bao gồm nhiều nhóm đa dạng hơn, dẫn đến các biến thể như LGBTQIA+, với mỗi chữ cái đại diện cho một nhóm cụ thể:
Q đại diện cho Queer hoặc Questioning
- Queer: Thuật ngữ “Queer” từng là từ để chỉ những người thuộc cộng đồng LGBT một cách miệt thị. Tuy nhiên, nó đã được tái chấp nhận và sử dụng bởi nhiều người trong cộng đồng như một cách để mô tả bản thân mình mà không cần phải xác định cụ thể khuynh hướng tình dục hoặc bản dạng giới của họ. Queer dùng để chỉ một bản dạng giới hoặc khuynh hướng tình dục nằm ngoài các danh mục truyền thống như đồng tính, song tính, hoặc chuyển giới.
- Questioning: Thuật ngữ này ám chỉ những người đang trong quá trình khám phá và suy nghĩ về bản dạng giới của mình, khuynh hướng tình dục, hay cả hai. Đây là một phần quan trọng trong hành trình của nhiều người, khi họ chưa sẵn sàng hoặc chưa chắc chắn về việc xác định mình thuộc về nhóm nào trong cộng đồng LGBTQIA+.
I đại diện cho Intersex
- Intersex là thuật ngữ dùng để mô tả những người sinh ra với cơ quan sinh dục, hormon, hoặc đặc điểm giới tính trong cơ thể không hoàn toàn tuân thủ theo chuẩn mực truyền thống của nam hoặc nữ.
- Khoảng 1,7% dân số sinh ra với các đặc điểm intersex, theo một số ước tính. Nó có thể bao gồm những biến đổi như kiểu gen không phải XX hoặc XY đơn giản, sự phát triển không đầy đủ của bộ phận sinh dục bên ngoài hoặc bên trong, hoặc sản sinh hormon không phù hợp với kiểu gen hoặc cơ quan sinh dục.
- Nhiều người thuộc nhóm intersex không biết mình có đặc điểm intersex cho đến tuổi dậy thì hoặc sau đó. Đối với một số người, đặc điểm intersex được phát hiện ngay lúc sinh, nhưng với những người khác, đặc điểm này có thể không bao giờ được phát hiện.
A đại diện cho Asexual/Aromantic/Agender
- Asexual (Không có khuynh hướng tình dục): Asexual ám chỉ những người không hoặc rất ít trải nghiệm khuynh hướng hoặc ham muốn tình dục đối với người khác, bất kể giới tính hay bản dạng giới. Điều này không có nghĩa là họ không thể có mối quan hệ tình cảm sâu sắc hoặc kết nối với người khác; nó chỉ là đặc điểm liên quan đến khuynh hướng tình dục của họ. Người asexual có thể có những mối quan hệ lãng mạn hoặc phi lãng mạn phong phú, tùy thuộc vào mong muốn và nhu cầu cá nhân của họ.
- Aromantic (Không có khuynh hướng lãng mạn): Aromantic là thuật ngữ mô tả những người không hoặc rất ít trải nghiệm khuynh hướng lãng mạn đối với người khác. Điều này không nhất thiết liên quan đến khuynh hướng tình dục – một số người aromantic vẫn có khả năng trải nghiệm ham muốn tình dục, trong khi những người khác thì không. Người aromantic có thể xây dựng các mối quan hệ dựa trên tình bạn, sự đồng cảm và gắn kết phi lãng mạn khác.
- Agender (Không có giới tính): Agender dùng để chỉ những người không nhận diện hoặc cảm nhận mình thuộc về bất kỳ giới tính cụ thể nào. Họ có thể cảm thấy rằng mô hình định nghĩa giới tính truyền thống không phản ánh đúng bản dạng giới của mình. Người agender có thể xem mình là nằm ngoài phân loại giới tính, hoặc không quan tâm đến việc xác định giới tính của mình theo bất kỳ cách nào. Đối với họ, giới tính có thể không phải là một phần quan trọng trong cách họ nhận thức và thể hiện bản thân.
Phân biệt LGBT với giới tính, xu hướng tính dục, bản dạng giới
Các khái niệm LGBT, giới tính, xu hướng tính dục, và bản dạng giới đều đề cập đến các khía cạnh khác nhau của con người, nhưng vẫn có một số điểm chung ở mức độ nhất định. Cụ thể như sau:
- Sự đa dạng: Thể hiện sự phong phú và đa dạng trong trải nghiệm, nhận thức về bản thân, cách con người tương tác và kết nối.
- Vượt qua chuẩn mực: Thách thức quan niệm truyền thống về giới và tình dục.
- Tìm kiếm sự đồng cảm: Mong muốn được chấp nhận, thấu hiểu và tôn trọng từ xã hội.
- Nhận thức bản thân: Tự khám phá và thể hiện bản thân một cách chân thật.
- Phát triển xã hội: Góp phần thúc đẩy tiến bộ, nâng cao nhận thức và cải thiện chính sách liên quan đến giới, xu hướng tính dục và quyền lợi của cộng đồng LGBT.
Và dưới đây là một số so sánh sơ lược giữa các khái niệm LGBT, giới tính, xu hướng tính dục, và bản dạng giới để bạn nắm bắt được sự khác biệt và mối quan hệ giữa 4 khái niệm này:
LGBT và giới tính:
- LGBT: Là một thuật ngữ dùng để mô tả một cộng đồng, bao gồm những người có bản dạng giới (transgender) và xu hướng tính dục (lesbian, gay, và bisexual) không tuân theo các chuẩn mực giới tính và tình dục truyền thống.
- Giới tính: Là một khái niệm rộng lớn hơn, đề cập đến các đặc điểm sinh học, xã hội, và cá nhân mà từ đó giới tính một người được xác định. Nó có thể bao gồm cả những người trong cộng đồng LGBT và những người không thuộc cộng đồng này.
Xu hướng tính dục và bản dạng giới:
- Xu hướng tính dục: Đề cập đến sự thu hút tình cảm và/hoặc tình dục mà một người cảm nhận đối với người khác, có thể là cùng giới, khác giới, hoặc không phụ thuộc vào giới.
- Bản dạng giới Là cảm giác nội tại về giới (nam, nữ, cả hai, hoặc không giới nào) mà một người nhận thức về bản thân mình. Đây là về cách một người tự nhận diện, và không nhất thiết phải dựa trên giới tính sinh học hoặc kỳ vọng của xã hội.
LGBT và bản dạng giới/xu hướng tính dục:
- Cộng đồng LGBT bao gồm những người có các kinh nghiệm và nhận thức về bản dạng giới và xu hướng tính dục rất đa dạng. Nó là một cách để mô tả một nhóm cụ thể trong xã hội với những nhu cầu và kinh nghiệm tương tự.
- Trong khi đó, xu hướng tính dục và bản dạng giới là những khái niệm cá nhân, mô tả các khía cạnh cụ thể về cảm giác và kinh nghiệm của một người đối với giới và tình dục.
Sự chỉ trích về thuật ngữ LGBT
Dù thuật ngữ LGBT và các biến thể của nó đã trở nên phổ biến, nhưng chúng không phải lúc nào cũng được nhận diện một cách tích cực và sự chấp nhận của mọi người.
Một vài chỉ trích đến từ việc một số người cảm thấy các thuật ngữ này không đủ để bao gồm toàn bộ sự đa dạng trong cộng đồng. Một số khác phản đối việc sử dụng các thuật ngữ vì lý do cá nhân hoặc quan điểm tôn giáo.
Tất cả những chỉ trích và tranh luận này chứng minh sự cần thiết của việc tiếp tục thảo luận và giáo dục về các vấn đề liên quan đến giới tính và khuynh hướng tình dục, nhằm tăng cường sự hiểu biết và chấp nhận lẫn nhau trong xã hội.
Cộng đồng LGBT là gì?
Khái niệm cộng đồng LGBT
Cộng đồng LGBT, một tập hợp rộng lớn gồm những người Lesbian, Gay, Bisexual và Transgender, ký hiệu cho sự đa dạng trong xu hướng tính dục và bản dạng giới của con người.
Cộng đồng này không chỉ bao gồm những người thuộc các nhóm này mà còn gồm cả những người đồng minh (ally) – những người không thuộc cộng đồng LGBT nhưng ủng hộ và bảo vệ quyền lợi cho cộng đồng LGBT.
Mục đích của cộng đồng LGBT
- Ủng hộ và tạo ra không gian an toàn: Một trong những mục đích quan trọng của cộng đồng LGBT là tạo ra một không gian an toàn cho những người thuộc cộng đồng, nơi họ có thể tự do thể hiện bản thân mình mà không sợ bị kỳ thị hay phân biệt đối xử.
- Vận động cho quyền lợi và bình đẳng: Cộng đồng LGBT không ngừng lên tiếng và vận động cho quyền lợi của mình, nhằm đảm bảo quyền được công nhận và bảo vệ pháp lý, từ quyền kết hôn đến quyền lao động và y tế.
- Nâng cao nhận thức và giáo dục: Công tác giáo dục và nâng cao nhận thức về các vấn đề LGBT giúp giảm thiểu sự kỳ thị và mạo hiểm trong xã hội, qua đó tạo ra một môi trường sống tích cực và bao dung hơn cho tất cả mọi người.
Giá trị cốt lõi của cộng đồng LGBT
- Đa Dạng và Bao gồm: Cộng đồng LGBT mạnh mẽ ủng hộ giá trị của sự đa dạng và bao gồm, nhấn mạnh tầm quan trọng của việc chấp nhận và ủng hộ mọi người dù họ có thể khác biệt về giới tính, xu hướng tính dục hay bản dạng giới.
- Tự Hào và Tự Tin: Một giá trị cốt lõi khác là sự tự hào về danh tính LGBT của bản thân và sự tự tin để sống thật với chính mình, bất chấp những thách thức và sự kỳ thị từ xã hội.
- Đoàn Kết và Hỗ Trợ Lẫn Nhau: Cộng đồng LGBT xây dựng trên nền tảng của sự đoàn kết và hỗ trợ lẫn nhau, không chỉ trong những thời điểm khó khăn mà còn trong việc chia sẻ niềm vui và thành công của mỗi cá nhân.
Tầm ảnh hưởng của cộng đồng LGBT
- Thay Đổi Chính Sách và Luật Pháp: Qua các hoạt động vận động và ảnh hường, cộng đồng LGBT đã góp phần quan trọng trong việc thúc đẩy sự thay đổi chính sách và luật pháp, bảo vệ quyền lợi và công bằng cho cộng đồng LGBT.
- Phá Vỡ Rào Cản và Chuẩn Mực Xã Hội: Công tác giáo dục và nâng cao nhận thức từ cộng đồng LGBT giúp phá vỡ các rào cản văn hóa và xã hội, tạo ra sự chấp nhận và hiểu biết sâu sắc hơn về đa dạng giới và xu hướng tính dục.
- Tạo Dựng Cộng Đồng Đa Dạng và Bao Dung: Ảnh hưởng của cộng đồng LGBT đi xa hơn việc chỉ bảo vệ quyền lợi của mình, mà còn lan tỏa tinh thần đa dạng và bao gồm, thúc đẩy xã hội tiến về một tương lai nơi tất cả mọi người đều được chấp nhận và trân trọng, bất kể danh tính.
Những cộng đồng ủng hộ LGBT
Bên cạnh các tổ chức LGBT, có vô số nhóm và tổ chức đồng minh ủng hộ LGBT khắp thế giới. Một số tổ chức nổi bật gồm PFLAG (Parents, Families and Friends of Lesbians and Gays), GLAAD (Gay & Lesbian Alliance Against Defamation), và The Trevor Project – mỗi tổ chức mang một mục tiêu cụ thể như hỗ trợ gia đình và bạn bè của người LGBT, đấu tranh chống lại sự kỳ thị, và cung cấp hỗ trợ cho những bạn trẻ LGBT. Ngoài ra, các cộng đồng online như các nhóm trên mạng xã hội cũng là nơi tốt để tìm kiếm thông tin, ủng hộ và gắn kết với cộng đồng LGBT.
Mỗi một câu chuyện, mỗi một tổ chức đều góp phần vào nỗ lực chung nhằm mang lại một xã hội công bằng hơn, nơi mà mỗi cá nhân có thể tự do thể hiện bản thân mình mà không sợ bị phán xét hay kỳ thị. Sự tồn tại và phát triển của cộng đồng LGBT và các đồng minh của họ là minh chứng cho nhu cầu thiết yếu về sự chấp nhận và bình đẳng, cũng như là nguồn cảm hứng cho sự thay đổi tích cực trong xã hội.
Lịch sử hình thành và phát triển của thuật LGBT và cộng đồng LGBT
Mốc thời gian quan trọng trong lịch sử hình thành và phát triển của LGBT:
- 1950s – 1960s: Thời kì này chứng kiến sự xuất hiện của các tổ chức đầu tiên đặt nền móng cho cộng đồng LGBT, ví dụ như Mattachine Society và Daughters of Bilitis ở Hoa Kỳ. Các hoạt động vận động ban đầu thường mang tính chất kín đáo.
- 28 tháng 6 năm 1969: Cuộc biểu tình ở quán bar Stonewall Inn ở New York đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong lịch sử vận động quyền lợi LGBT. Sự kiện này khởi xướng làn sóng biểu tình và vận động rộng rãi hơn cho quyền lợi LGBT.
- 1970s: Diễu hành Pride đầu tiên được tổ chức, biểu hiện của sự tự hào và khẳng định cho cộng đồng LGBT. Đồng thời, các tổ chức LGBT ngày càng mạnh mẽ và tổ chức hơn.
- 1981: Bùng phát dịch HIV/AIDS, thách thức lớn cho cộng đồng LGBT, đặc biệt là nam giới gay. Thời kì này chứng kiến sự đoàn kết mạnh mẽ trong cộng đồng và sự ra đời của các tổ chức chăm sóc sức khỏe cho người LGBT.
- 2000s: Nhiều quốc gia bắt đầu công nhận hôn nhân cùng giới, một bước tiến quan trọng về pháp lý cho cộng đồng LGBT.
Những nhân vật tiêu biểu trong cộng đồng LGBT:
- Harvey Milk: Một trong những chính trị gia công khai đầu tiên là người gay tại Hoa Kỳ, đã chiến đấu cho quyền lợi LGBT.
- Marsha P. Johnson và Sylvia Rivera: Hai nhà hoạt động chủ chốt trong cuộc biểu tình Stonewall và người sáng lập STAR, tổ chức hỗ trợ người transgender.
- Audre Lorde: Nhà thơ, nhà văn và nhà hoạt động vận động cho quyền của phụ nữ, người da màu, và người LGBT.
Thách thức và tiến bộ mà cộng đồng LGBT đã trải qua
Thách thức:
- Kỳ thị và bạo lực: Trong suốt lịch sử, cộng đồng LGBT thường xuyên đối mặt với sự ghẻ lạnh, phân biệt đối xử và bạo lực.
- Dịch HIV/AIDS: Đại dịch này không chỉ cướp đi sinh mạng của rất nhiều thành viên cộng đồng LGBT mà còn góp phần vào sự phân biệt và kỳ thị nặng nề hơn.
Tiến bộ:
- Công nhận pháp lý: Sự công nhận hôn nhân cùng giới và quyền lợi khác cho người LGBT tại nhiều quốc gia đại diện cho bước tiến lớn về mặt pháp lý và xã hội.
- Nhận thức và chấp nhận xã hội: Cộng đồng LGBT ngày càng nhận được sự chấp nhận và ủng hộ rộng rãi từ xã hội, qua đó cải thiện đáng kể điều kiện sống và cơ hội cho người LGBT.
Cộng đồng LGBT đã chứng kiến và vượt qua nhiều thách thức, đồng thời đạt được tiến bộ đáng kể trong lịch sử. Những nỗ lực không ngừng của cộng đồng và các đồng minh đã góp phần tạo ra một xã hội công bằng và bao dung hơn.
Tầm quan trọng của sự hiểu biết và hỗ trợ
Lợi ích của sự hiểu biết về LGBT
Tác động tích cực đối với xã hội và cá nhân:
- Xã hội: Sự hiểu biết và chấp nhận giúp giảm thiểu kỳ thị và phân biệt đối xử, tạo ra một xã hội cởi mở và bao dung hơn. Nó tạo điều kiện cho mọi người sống một cuộc sống đầy đủ và có ý nghĩa, không bị ràng buộc bởi lo sợ bị lên án hay cấm đoán.
- Cá nhân: Khi được hiểu và chấp nhận, người LGBT có thể tự tin hơn trong việc biểu đạt bản thân, giảm bớt căng thẳng và cải thiện đáng kể sức khỏe tinh thần và thể chất.
Vai trò của giáo dục và truyền thông:
- Giáo dục: Cung cấp thông tin chính xác và hợp lý về LGBT và vấn đề giới trong giáo dục giúp thanh niên và trẻ em phát triển suy nghĩ toàn diện, tôn trọng và chấp nhận sự đa dạng.
- Truyền thông: Truyền thông có khả năng làm thay đổi quan điểm bằng cách chia sẻ câu chuyện, hình ảnh và thông tin dựa trên sự thật, giảm tập trung vào những stereotype và mối liên kết tiêu cực.
Cách hỗ trợ và trở thành đồng minh
Những cách hỗ trợ người LGBT trong cuộc sống hàng ngày:
- Lắng nghe: Đôi lúc, những gì cần nhất là một người sẵn lòng lắng nghe mà không đánh giá. Điều này tạo điều kiện cho người LGBT có không gian để chia sẻ và cảm thấy được hỗ trợ.
- Tôn trọng: Tôn trọng sự lựa chọn về danh xưng, nhận dạng giới và khuynh hướng tình dục. Sự tôn trọng này thể hiện qua cách giao tiếp và hành xử hàng ngày.
- Hỗ trợ: Vận động cho quyền lợi, chống lại bạo lực và phân biệt đối xử. Tham gia các chiến dịch nhận thức và hỗ trợ cộng đồng LGBT.
Cách trở thành một đồng minh tích cực:
- Trau dồi bản thân: Tìm hiểu sâu về các vấn đề mà người LGBT đối mặt và hiểu rõ giá trị của sự đa dạng giới.
- Nói lên tiếng nói cho cộng đồng: Dùng sức ảnh hưởng và tiếng nói của mình để nói lên vấn đề, vận động cho sự thay đổi tích cực, kể cả trong cuộc sống cá nhân và nơi công cộng.
- Hỗ trợ tinh thần và vật chất: Ngoài việc tạo ra một môi trường chấp nhận và bảo vệ, hãy sẵn lòng cung cấp hỗ trợ tinh thần và thậm chí là hỗ trợ vật chất cho những người và tổ chức đấu tranh cho quyền lợi LGBT.
Trở thành một đồng minh không chỉ là biểu thị sự chấp nhận; đó là một hành động tích cực thúc đẩy sự thay đổi và tôn vinh sự đa dạng trong xã hội của chúng ta.
Câu hỏi thường gặp về LGBT
LGBT có phải là một bệnh lý không?
- Khoa học và Y tế: Đồng tính, song tính, và chuyển giới không được xem là các bệnh lý hay rối loạn. Từ những năm 1973, Hiệp hội Tâm thần Hoa Kỳ đã gỡ bỏ đồng tính luyến ái khỏi danh sách các rối loạn tâm thần trong DSM (Hệ thống Điều khoản Phân loại các Rối loạn Tâm thần). Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cũng đã đưa ra quyết định tương tự vào năm 1992.
- Sự chấp nhận: Việc đồng tính, song tính, và chuyển giới hiện được cộng đồng khoa học và y tế quốc tế chấp nhận là các biến thể bình thường của sự đa dạng tình dục và giới tính con người. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng sự chấp nhận xã hội và sự hỗ trợ có thể có tác động tích cực đến sức khỏe tinh thần và vật lý của cá nhân.
Làm thế nào để biết mình có phải là LGBT?
Làm sao để ủng hộ bạn bè hoặc người thân thuộc LGBT?
Ủng hộ người LGBT không chỉ là một hành động chống lại kỳ thị và phân biệt, mà còn là việc xây dựng một xã hội tích cực, cởi mở, và chấp nhận mọi người với tất cả sự đa dạng và phong phú của họ.
Xem thêm:
- 7 ứng dụng hẹn hò đồng tính cho cộng đồng LGBT
- Bot là gì? Top là gì? Ý nghĩa top và bot trong cộng đồng LGBT
- Ô môi là gì? Nguyên nhân và Dấu hiệu nhận biết ô môi
Chúng ta đã khám phá tầm quan trọng của việc hiểu biết và hỗ trợ cộng đồng LGBT, nhấn mạnh rằng LGBT không phải là bệnh lý và mỗi cá nhân có vai trò quan trọng trong việc xây dựng một xã hội công bằng và bao dung. Để tiếp tục thúc đẩy sự chấp nhận và quyền bình đẳng, khuyến khích mọi người tiếp tục tìm hiểu và hành động tích cực hỗ trợ cộng đồng LGBT thông qua giáo dục và đồng hành, tạo nên sự thay đổi lớn thông qua những hành động nhỏ.